การศึกษาวิเคราะห์ทัศนคติและการรับรู้ด้านการขอรับรองจริยธรรมวิจัยในมนุษย์ของบุคลากรคณะมนุษยศาสตร์

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาทัศนคติและวิเคราะห์ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจยื่นขอรับรองจริยธรรมการวิจัยในมนุษย์ และเสนอแนวทางในการปรับปรุงกระบวนการดังกล่าวให้มีประสิทธิภาพและตอบสนองต่อความต้องการของบุคลากรคณะมนุษยศาสตร์ เป็นการศึกษาแบบไม่แทรกแซง ในรูปแบบการวิจัยเชิงสำรวจ กลุ่มประชากร คือ บุคลากรคณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร จำนวน 188 คน เป็นกลุ่มตัวอย่าง 75 คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติพื้นฐาน ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ข้อมูลเชิงคุณภาพวิเคราะห์ด้วยเทคนิคการวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่าโดยรวมแล้วนักวิจัยมีทัศนคติเชิงบวกในระดับ “มาก” (x̄ = 3.99, SD = 0.92) โดยเฉพาะด้านความรู้/ความเชื่อ มีค่าคะแนนสูงที่สุด (x̄ = 4.36, SD = 0.80) ขณะที่ปัจจัยที่มีอิทธิพลสูงสุดต่อการตัดสินใจยื่นขอรับรองจริยธรรมคือ บรรทัดฐานเชิงอัตวิสัย (x̄ = 4.08, SD = 0.90) ซึ่งสะท้อนถึงแรงสนับสนุนจากองค์กร เพื่อนร่วมงาน และความคาดหวังจากแหล่งทุน ในส่วนของข้อเสนอแนะจากคำถามปลายเปิด พบว่าผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่มองว่ากระบวนการและเอกสารยังมีความซับซ้อนและใช้เวลานาน ควรลดความซ้ำซ้อนของเอกสาร พัฒนาระบบการยื่นคำขอให้ใช้งานสะดวกยิ่งขึ้น และออกแบบแบบฟอร์มให้เหมาะสมกับลักษณะของสาขาวิชาต่าง ๆ โดยเฉพาะงานวิจัยในสายมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ อีกทั้งเสนอให้พิจารณายกเว้นการยื่นขอรับรองสำหรับงานวิจัยที่มีความเสี่ยงต่ำ